Εδώ και μήνες, αλλά κυρίως τις τελευταίες δύο βδομάδες, οι κάτοικοι της Κερατέας είναι στους δρόμους για το αυτονόητο: ενάντια στην περαιτέρω λεηλασία του τόπου τους, ενάντια στη λεηλασία της ζωής τους, ενάντια στο θάνατο που τους σερβίρει ο αστικός πολιτισμός και τα σκουπίδια του.
Είναι προφανές πως η χωροθέτηση ΧΥΤΥ στην περιοχή (το άλλο όνομα για τους απαγορευμένους πλέον ΧΥΤΑ) είναι μια ακόμη διεκπεραίωση κεφαλαίων και υποχρεώσεων απέναντι σε «μειοδότες» επενδυτές εργολάβους. Όλα τα υπόλοιπα, «περί ορθολογικού σχεδιασμού για τη διαχείριση των απορριμμάτων» είναι προπετάσματα καπνού: ακόμα και οι ίδιοι οι σχεδιαστές του έργου παραδέχονται πως οι χωματερές σε Κερατέα και Γραμματικό θα ήταν πολύ μικρές για να υποκαταστήσουν τη χωματερή της Φυλής (η οποία παρεμπιπτόντως ακόμα επεκτείνεται). Αλλά το ζήτημα πάει πολύ πιο πέρα από τα γνώριμα εξουσιαστικά «παιχνιδάκια».
Η Κερατέα βρίσκεται σε καθεστώς περικύκλωσης και κατοχής. Οι δεκάδες διμοιρίες ΜΑΤ, τα μπουλούκια των ασφαλιτών, η θωρακισμένη αύρα της ΕΛΑΣ που χρησιμοποιείται για πρώτη φορά και πετάει νερό και δακρυγόνα, οι λυσσαλέες επιθέσεις τους στα μπλόκα των κατοίκων, η παραμονή τους στην περιοχή παρά τις δικαστικές αποφάσεις για προσωρινή παύση των εργασιών, σηματοδοτούν ένα καθεστώς ελέγχου και επιβολής. Ενώ ταυτόχρονα «υπενθυμίζουν» πως το έργο θα γίνει περνώντας πάνω από τους κατοίκους. Για το κράτος όσοι και όσες αντιστέκονται πέρα από τα γνώριμα όρια της θεσμικής και αστικής νομιμότητας πρέπει να ηττηθούν και να συνθηκολογήσουν. Πρόκειται λοιπόν για έναν πόλεμο, από αυτούς που καθημερινά στήνει η κυριαρχία στους από κάτω, μια συνηθισμένη εικόνα σε «συνθήκες κρίσης»: από την επίθεση στον «κόσμο της εργασίας» με περικοπές μισθών, ανεργία και δυσβάσταχτες πολιτικές λιτότητας, τη σκληρή καταστολή αυτών που αντιστέκονται, από τα πογκρόμ-επιθέσεις στους μετανάστες και τις «καθαρές πόλεις», την καθημερινή υποτίμηση-απαξίωση των ζωών μας…
Οι κάτοικοι όμως της περιοχής δεν είναι πρόθυμα θύματα: η επιμονή τους, οι καθημερινές τους συγκρούσεις ανατρέπουν τα σχέδια των από πάνω. Και «υπενθυμίζουν» πως η κοινωνική οργή περνάει πάντα πάνω από ΜΑΤ, εισαγγελείς, εργολάβους, υπουργούς…
Για όσους προσπαθούν να εκτονώσουν την κατάσταση.
Η τοπική κοινωνία όμως εκτός από τις χακί δυνάμεις κατοχής που έχει να αντιμετωπίσει, έχει απέναντί της και όλο το συρφετό των μηχανισμών προπαγάνδας αλλά και τους θεσμικούς φορείς – οι οποίοι είτε «θετικά» διακείμενοι είτε αρνητικά, τυλίγουν τον αγώνα των κατοίκων σε κουρελόχαρτα νομιμότητας. Δεν είναι μόνο τα ΜΜΕ που ανέλαβαν εργολαβικά να απαξιώσουν ή και να εξαφανίσουν από την «ενημέρωση της κοινής γνώμης» τον αγώνα στην Κερατέα. Από τη στιγμή που ο αγώνας «ξέφυγε» από τον καθωσπρεπισμό, τη νομιμοφροσύνη και την απάθεια, κυρίως από τη στιγμή που ο αγώνας των κατοίκων αγκαλιάστηκε από αλληλέγγυους-ες που συνεισφέρουν στα μπλόκα αλλά και στην αντιπληροφόρηση για τον αγώνα των κατοίκων σε άλλες γειτονιές της Αθήνας, έχει ξεκινήσει ένας αγώνας δρόμου όλων των «καλοθελητών», όλων αυτών που «καταλαβαίνουν το δίκαιο του αγώνα», περιβαλλοντολόγων, τοπικών θεσμικών φορέων, τοπικών βουλευτών, να «ησυχάσουν» τα πνεύματα. Τα κοινά τραπέζια δημάρχων, υπουργών, τοπικών φορέων, εργολάβων και αστυνομίας για την εξεύρεση «κοινής λύσης και την κοινωνική ειρήνευση» είναι δεδομένο πως στόχο έχουν να απομονώσουν τον αγώνα, να κόψουν τους δεσμούς αλληλεγγύης που έχει δημιουργήσει, να τραβήξουν τον κόσμο από το δρόμο και τα πάντα να κανονιστούν με «καλές προθέσεις» και αμοιβαίες υποχωρήσεις. Τόσο γνωστή αυτή η ιστορία του καπελώματος των κοινωνικών αγώνων! Χαρακτηριστική είναι και η ατάκα του διοικητή των ΜΑΤ σε συνομιλία με θεσμικό παράγοντα της περιοχής: «..πρέπει να απομονωθούν τα στοιχεία που έρχονται από
Αθήνα με σκοπό να προκαλέσουν ταραχές» και τελειώνοντας τη «συμφιλιωτική» του τοποθέτηση είπε «…σε 6 μήνες και εμείς παϊδάκια θα τρώμε στην Κερατέα». Όλοι μια παρέα γίναμε, τελικά όλα είναι μια παρεξήγηση…
Όσο η κατάσταση οξύνεται, όσο η αδιαλλαξία των κατοίκων κορυφώνεται και γίνεται γόνιμη, τόσο θα πέφτουν από πάνω τους διάφοροι για να εκτονώσουν την κατάσταση. Αυτό που έχει κρατήσει μακριά τη χωματερή από την Κερατέα δεν είναι το «πνεύμα διαλόγου» και η πίστη στην νομιμότητα, αλλά η αδιαλλαξία των αγωνιζόμενων κατοίκων και η αλληλεγγύη άλλων κοινωνικών κομματιών που σιγά σιγά μεγαλώνει. Δεν υπάρχει πουθενά να εναποθέσουμε ελπίδες παρά μόνo στις δικές μας δυνάμεις. Οι αποφάσεις για τη συνέχιση του αγώνα δεν πρέπει να παίρνονται από θεσμικά επιτελεία αλλά από τις συνελεύσεις των κατοίκων. Ο έως τώρα αγώνας έχει δείξει πως η πραγματικότητα της κοινωνικής δυναμικής είναι τα μπλόκα και όχι τα τραπέζια διαλόγου με το υπουργείο και τους εργολάβους που θέλουν να μας πείσουν πως η χωματερή θα αναβαθμίσει την περιοχή…
Απέναντι λοιπόν στη διαμεσολάβηση διαφόρων «καλοθελητών», απέναντι στην επικείμενη εκτόνωση του αγώνα μέσα από παζαρέματα, «συμβιβαστικές» λύσεις και προτάσεις, να αντιτάξουμε την κεκτημένη ούτως ή άλλως εμπειρία της αδιαλλαξίας και της ακηδεμόνευτης αντίστασης. Να οργανωθούμε και να αμυνθούμε απέναντι στο διάλογο των ματ, των εργολάβων και των υπουργών, με συνελεύσεις κατοίκων, με συνελεύσεις αλληλεγγύης, με κοινή ή/και συντονισμένη δράση, με άπλωμα του αγώνα σε κάθε γειτονιά όπου επιχειρούνται κρατικές επιβολές, όπου κυοφορούνται κοινωνικές αντιστάσεις. Το αυτονόητο της αξιοπρέπειας, του αγώνα, της ζωής, των συλλογικών διεκδικήσεων, ποτέ δεν ήταν νόμιμο, ποτέ δεν ήταν αρεστό στους από πάνω…
«Και πού να πάνε τα σκουπίδια λοιπόν;»…
Το ερώτημα είναι εσκεμμένα αφελές. Γιατί θα μπορούσε να πάρει την «αφελή» απάντηση «γιατί τότε δεν φτιάχνουν χωματερή στην Εκάλη;» Πρώτον οι χωροθετήσεις χωματερών δεν γίνονται με «αντικειμενικά» κριτήρια: είναι προσδιορισμένες ταξικά. Οι περιοχές που επιλέγονται είναι δεδομένο πως απαξιώνονται συνολικά ως χώροι διαβίωσης ανθρώπων. Οι χωματερές εκ των πραγμάτων επιτίθενται στο περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες. Από κει και πέρα είναι αστείο το να μιλάμε για ορθή χωροθέτηση χωματερών ζώντας σε έναν πλανήτη, που η καπιταλιστική μηχανή τον αντιμετωπίζει και τον διαχειρίζεται ως χωματερή. Και είναι χυδαίο, αυτοί που παράγουν και υπερασπίζονται τη ρύπανση και τον πολιτισμό της (τα αφεντικά, τα κράτη, οι υπερασπιστές των «πράσινων καπιταλισμών» κτλ), να ζητάνε από κάποιους που δε θέλουν να ανασαίνουν τις διοξίνες της χωματερής, να βρουν μια «λύση στο πρόβλημα των σκουπιδιών».
Ο πολιτισμός λοιπόν της χωματερής δεν είναι κάποιο «κακό αποτέλεσμα» του καπιταλισμού ούτε κάτι που απλά χρειάζεται διόρθωση. Οι χωματερές που περιτριγυρίζουν τις πόλεις και τα χωριά του πλανήτη, είναι «μικρές» κουκκίδες συμπυκνωμένης μόλυνσης σε έναν πλανήτη χωματερή. Και εδώ ακριβώς βρίσκεται η απάντηση στα «αφελή» ερωτήματα περί διαχείρισης των απορριμμάτων: η παραγόμενη ρύπανση δεν είναι πρόβλημα για να το λύσουμε μέσα από μια καλύτερη διαχείριση αλλά δομικό χαρακτηριστικό της εξουσιαστικής και εκμεταλλευτικής κοινωνικής οργάνωσης και του μοντέλου μαζικής παραγωγής και κατανάλωσης, μια διαρκής πηγή θανάτου. Οι όλο και περισσότεροι κοινωνικοί αγώνες που αφορούν τέτοιου είδους ζητήματα πρέπει να αφήσουν πίσω τους τα πράσινα κυριαρχικά ψευτοδιλήμματα: οι απαντήσεις να δοθούν όχι για να διαχειριστούμε το «κοινό» πρόβλημα που παράγει το κυρίαρχο μοντέλο παραγωγής και κοινωνικής οργάνωσης, αλλά στην κατεύθυνση της ακύρωσής του, της όξυνσης των αντιφάσεων του. Τα «κρίσιμα ερωτήματα για το μέλλον του πλανήτη» από την πλευρά των
κυρίαρχων και οι «πραγματικές λύσεις για πραγματικά προβλήματα», δεν είναι παρά ερωτοαποκρίσεις για να συνεχίσουν τα πάντα να μένουν ως έχουν. Το ζήτημα δεν είναι η ορθή χωροθέτηση των κάθε είδους χωματερών, αλλά η καταστροφή ενός ολόκληρου πολιτισμού που τις έχει ανάγκη για να συνεχίζει να υπάρχει.
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΗΣ ΚΕΡΑΤΕΑΣ
Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΔΕΝ ΚΑΘΑΡΙΖΕΤΑΙ-
ΑΝΑΤΡΕΠΕΤΑΙ